Qız qalası Bakı – Azərbaycanda, İçərişəhərdə yerləşən və XII əsrdə tikilən qədim qaladır.
Qala İçərişəhər qala divarlarının bir hissəsi olub və həmin ərazidə meydana gələn müxtəlif mədəniyyətlərə şahidlik etmişdir.
Ona aid olan tarixi abidələr kompleksi ilə yanaşı 2000-ci ildə Yunesko tərəfindən dünya irsi siyahısına salınan Qız qalası Azərbaycanın ən məşhur abidələrindən biridir və şübhəsiz ki, Bakının əsas rəmzlərindən sayılır.
Qalanın adının etimologiyası ilə bağlı müxtəlif fikirlər var. Onlardan ən çox üstündə dayanılanı qalanın qızla bağlı əfsanəyə (bəzi müəlliflərə görə Bakı xanının qızı) əsasən Qız qalası adlandırılmasıdır. Əfsanəyə görə qardaşı (bəzi mənbələrdə hökmdar atası) tərəfindən qalada saxlanan qız bu əzaba dözməyərək özünü qalanın başından ataraq Xəzər dənizinin sularına qərq etmişdir.
Digər versiyaya görə isə qala əvvəllər “Göz qalası” adlandırılmış, zaman keçdikcə isə bu ad xalq deyimində dəyişərək “Qız qalası” şəklini almışdır.
Qala onun tikinti texnikası baxımından da cazibədar bina kimi görünür. Bürc şübhəsiz ki, əsrlər boyu meydana gələn müxtəlif təbəqələrin nəticəsidir. Son arxeoloji qazıntılar aşkar etmişdir ki, qalanın möhkəm bünövrəsinin dərinliyi 14 metr, divarının eni bünövrə hissədə 5 metr, yuxarı hissəsində isə 4,2 mertdir. Bu qalaya anti-seysmik anlayış vermək fərziyyəsini yaradır və bu günümüzə qədər onun belə mükəmməl şəkildə qorunmasını izah edir.
Qala ilə bağlı olan daha bir dahiyanə iş buradakı quyudur. 21 m dərinliyində olan və 2-ci mərtəbədən girişi olan quyu yağış sularının yığımına həsr olunmuşdur və inkişaf etmiş bir keramika boru sistemi sayəsində dəniz ilə yaxınlığına baxmayaraq içməli, keyfiyyətli su toplanmasına da imkan verirdi.
Qala bu gün ziyarət olunan turistik bir məkandır. Daxilində Bakı şəhərinin əsrlər boyu təkamülünə həsr olunan muzey var. Qalanın zirvəsində Bakı gözəlliyini 360° boyunca izləyə biləcək panoramik yer var. Burada həm də Novruz bayramı günlərində yandırılan manqal da yerləşdirilib.